Het maken van een lichtplan is vast niet het eerste waar je aan denkt als je gaat verbouwen of verhuizen. Echter is licht en verlichting van grote invloed op de sfeer in huis. Maar hoe maak je een goed lichtplan?
Het het beste werkt het als je een lichtplan maakt vóór je begint met (ver)bouwen. Op deze manier kun je vooraf goed nadenken over de wensen en dit ook meenemen in de plannen. In een bestaande situatie kan er ook een lichtplan worden bedacht en uitgevoerd, maar het is dan vaak lastiger om alles mooi weg te werken. In beide situaties is het van belang dat er wel al een indeling bekend is.
Om goed voorbereidt te zijn kun je eerst zelf aan de slag met onderstaande stappen.
Stap 1: teken een plattegrond
Teken de plattegrond op schaal 1:50 en geef aan waar deuren en ramen en de looproutes zitten.
Stap 2: bepaal waar de functies plaats vinden
Geef aan op de plattegrond welke activiteiten waar plaatsvinden. Waar ga je koken, lezen, tv-kijken, eten, werken?
Stap 3: teken de meubels in de plattegrond
Maak kleine schaal modellen (1:50) van de meubels die je mee neemt of wil toepassen en ga op zoek naar de ideale indeling voor de ruimtes. Door te schuiven met de meubels kun je heel snel een indeling bepalen.
Stap 3: bepaal het lichtplan
Kijk goed naar hoe je de ruimte gaat gebruiken. Welke lampen doe je als eerste aan als je binnen komt zodat je overzicht hebt van de ruimte. Dit is de basisverlichting en deze biedt voldoende licht met zo min mogelijk schaduwwerking. Dit hoeven niet alleen maar spots te zijn, maar wandlampen en soms ook grondspots kunnen een mooi basis lichtbeeld geven.
Stap 4: praktische verlichting
Teken nu de praktische verlichting in, bijvoorbeeld werklicht boven het aanrecht, een leeslamp, bureaulamp of gericht licht boven de eettafel. Boven de eettafel wil je vaak naast praktisch licht ook sfeerlicht hebben. Denk daarom ook aan dimmers, zodat de verlichting minder fel kan worden gezet.
Stap 5: sfeerverlichting in het lichtplan
Als laatste teken je de sfeerverlichting in op je plattegrond. Deze verlichting heeft niet direct de functie om de ruimte te verlichten, maar fungeert meer als eyecatcher. Denk aan een mooi armatuur of een bijzonder lichteffect. Ook kun je kiezen voor accentverlichting: zet bijvoorbeeld een mooi object in de spotlights of richt een spot op een schilderij of je boekenkast.
Spots zijn momenteel erg populair. Volgens Jorissen kun je met een rekensom bepalen hoeveel spots je nodig hebt. Dit gaat niet over de plaatsing, alleen over de hoeveelheid. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen praktische ruimtes en sfeerruimtes.
Hoeveel spots heb je ongeveer nodig?
Spots zijn nog steeds erg populair. Een handige tip is om met een rekensom te bepalen hoeveel spots je nodig hebt. Dit gaat niet over de plaatsing, alleen over een indicatie van de hoeveelheid. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen praktische ruimtes en sfeerruimtes en vergeet niet dat je ook kunt mixen met andere type verlichting. Dit geeft vaak een nog mooier lichtbeeld.
- Praktische ruimte: één spot per 1,5 vierkante meter
- Sfeerruimte: één spot per 2 à 3 vierkante meter
De hoeveelheid is echter ook afhankelijk van andere factoren, zoals de hoogte van het plafond, de inbouw diepte en de diameter van de spot. Verder is het natuurlijk een kwestie van smaak. Denk aan de positie waar je de spot wil hebben: je wil bijvoorbeeld dat het werkblad in de keuken goed verlicht is, dus daar kun je er wat meer plaatsen. Maar in de eetkamer hangt er meestal een lamp boven de tafel, daar zijn spots dan ook vaak niet nodig.
Verder is het belangrijk om rekening te houden met de lichtkleur, want die is heel bepalend voor de sfeer. De meest toegepaste lichtkleur in een woning is 2700 Kelvin. Echter bij een kantoor of werkruimte ga je eerder naar 3000 Kelvin of soms zelf hoger.
Zorg ervoor dat je ook aan de besturing denkt. Bedenk dus of je een schakelaar, een touch to dim of misschien toch ook domotica wil. Er is heel veel mogelijk dus laat je goed informeren.
Veelgemaakte fouten bij het maken van een lichtplan
Een simpel klusje is het niet, zo’n lichtplan. Er zijn dan ook veel dingen waar je rekening mee moet houden. Een van de veel voorkomende fouten is dat er uitsluitend een soort verlichting wordt toegepast. Dit komt omdat mensen vaak geen idee hebben van het effect van verschillende armaturen en lichtbronnen. Een andere fout is dat er verschillende lichtkleuren door elkaar gebruikt worden. Hierdoor wordt het al snel een rommelig geheel.
Je kunt dus prima zelf een lichtplan maken, maar laat er dan altijd naar kijken door iemand met ervaring of een professional. Zij kunnen je plan beoordelen en misschien nog enkele verbeteringen aanbrengen.
Wil je hulp of advies?
Heb jij een nieuw huis of verbouwingsplannen en wil je dat ik met je meekijk met het lichtplan? Neem dan gerust contact op en dan maken we een afspraak voor een coach sessie bij jullie thuis.